انواع مهارت‌های حرکتی کودک و راه‌های تقویت آنها

مهارت‌های حرکتی نقش مهمی در رشد و استقلال کودکان دارند. این مهارت‌ها به دو دسته کلی حرکتی درشت و حرکتی ظریف تقسیم می‌شوند. مهارت‌های حرکتی درشت مربوط به حرکات عضلات بزرگ بدن مانند دویدن، پریدن، گرفتن توپ و حفظ تعادل هستند. مهارت‌های حرکتی ظریف نیز مربوط به حرکات عضلات کوچک دست و انگشتان مانند گرفتن مداد، نوشتن، نقاشی و بستن بند کفش می‌باشند. تقویت این مهارت‌ها از بدو تولد آغاز می‌شود و با انجام فعالیت‌های مختلف و متناسب با سن کودک می‌توان به رشد و ارتقای آن‌ها کمک کرد.

مهارت‌های حرکتی کودک

همانطور که گفتیم، مهارت‌های حرکتی درشت مربوط به حرکات عضلات بزرگ بدن مانند دویدن و پریدن هستند. برخی از فعالیت‌های مناسب برای تقویت این مهارت‌ها عبارتند از:

• بازی‌ با توپ: مانند پرتاب و گرفتن توپ، شوت کردن به سبد، فوتبال و غیره.
• فعالیت‌های تعادلی: مانند راه رفتن روی خط صاف، بالا رفتن از پله، تاب خوردن و غیره.
• حرکات موزون: مانند رقص، ژیمناستیک و حرکات موزون با آهنگ.

مهارت‌های حرکتی ظریف نیز مربوط به حرکات عضلات کوچک دست و انگشتان مانند گرفتن مداد، نوشتن، نقاشی و بستن بند کفش می‌باشند. برخی از فعالیت‌های مناسب برای تقویت این مهارت‌ها عبارتند از:

• کار با ابزار‌های دستی مانند نخ و سوزن، قیچی، خمیر بازی و غیره
• بازی با پازل و بلوک‌های ساختمانی
• نقاشی و رنگ‌آمیزی
• نوشتن و کار با مداد و خودکار

بیشتر بخوانید: بازی های ورزشی و حرکتی برای کودکان: معرفی و فواید

نکاتی برای تقویت مهارت‌های حرکتی کودکان

• فعالیت‌ها را متناسب با سن و توانایی کودک انتخاب کنید.
• محیطی امن و مناسب برای انجام فعالیت‌ها فراهم کنید.
• با کودک خود بازی کنید و او را تشویق کنید.
• صبوری کنید و به تلاش‌های کودک خود ‌ایمان داشته باشید.
• در صورت مشاهده هرگونه مشکل در رشد مهارت‌های حرکتی کودک، با متخصص اطفال یا کاردرمانگر مشورت کنید.

بیشتر بخوانید: معرفی چند بازی هدفمند با کودک

فواید تقویت مهارت‌های حرکتی

تقویت مهارت‌های حرکتی فواید بسیاری برای کودکان دارد، از جمله:

• افزایش استقلال و اعتماد به نفس
• بهبود هماهنگی چشم و دست
• تقویت عضلات و قدرت بدنی
• ارتقای مهارت‌های حل مسأله
• آمادگی برای یادگیری

با صرف زمان و توجه کافی، می‌توانید به کودک خود در تقویت مهارت‌های حرکتی و رسیدن به پتانسیل کامل خود کمک کنید.

نقش خانه‌های بازی در تقویت مهارت‌های حرکتی کودکان

خانه‌های بازی محیطی امن و جذاب را برای کودکان فراهم می‌کنند تا با انجام فعالیت‌های مختلف، مهارت‌های حرکتی خود را در دو دسته‌ی کلیِ حرکتی درشت و حرکتی ظریف تقویت کنند.

بیشتر بخوانید: بازی های حرکتی خلاقانه در منزل

تقویت مهارت‌های حرکتی درشت

خانه‌های بازی با دارا بودن فضای کافی و تجهیزات متنوع مانند سرسره، تاب، تونل، استخر توپ و غیره به کودکان فرصت می‌دهند تا با حرکات پرجنب و جوش خود، مهارت‌های حرکتی درشت مانند دویدن، پریدن، لیز خوردن و بالا رفتن را تمرین و تقویت کنند.

بازی‌های گروهی در خانه‌های بازی مانند قایم باشک، لی لی و غیره نیز به تقویت تعادل، هماهنگی و چابکی کودکان کمک می‌کنند.

تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف

خانه‌های بازی مجهز به انواع اسباب بازی‌های متنوع مانند بلوک‌های ساختمانی، پازل، لگو، اسباب بازی‌های فکری و غیره هستند که به تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف مانند گرفتن، ر‌ها کردن، چیدن و سایر فعالیت‌ها در کودکان کمک می‌کنند.

همچنین در بسیاری از خانه‌های بازی، فضایی برای نقاشی، رنگ‌آمیزی، کاردستی و انجام فعالیت‌های خلاقانه با ابزار‌های مختلف مانند مداد رنگی، قیچی و خمیر بازی وجود دارد که به تقویت عضلات ظریف دست و انگشتان کودکان و همچنین قوه‌ی تخیل و خلاقیت آن‌ها کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: مراحل رشد کودک از نظر روانشناسی

مزایای دیگر خانه‌های بازی

• افزایش اعتماد به نفس و استقلال: کودکان در خانه‌های بازی با انجام فعالیت‌های مختلف و بدون وابستگی به بزرگتر‌ها، اعتماد به نفس و استقلال خود را نیز تقویت می‌کنند.
• تقویت مهارت‌های اجتماعی: بازی در کنار همسالان در خانه‌های بازی، فرصتی برای کودکان فراهم می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی خود مانند همکاری، نوبت دهی، حل مسأله و غیره را نیز ارتقا دهند.

نقش والدین در تقویت مهارت‌های حرکتی کودکان

• انتخاب خانه بازی مناسب: انتخاب خانه بازی مناسب با توجه به سن، علایق و نیاز‌های کودک از اهمیت بالایی برخوردار است.
• مشارکت در فعالیت‌ها: والدین می‌توانند با مشارکت در فعالیت‌های خانه‌های بازی در کنار فرزندان خود، نه تنها بر روند یادگیری و تقویت مهارت‌های آن‌ها نظارت داشته باشند، بلکه لحظات شاد و خاطره‌انگیزی را نیز برای آن‌ها رقم بزنند.

خانه‌های بازی با فراهم کردن محیطی مناسب و پر از فعالیت‌های متنوع، می‌توانند نقش مؤثری در تقویت مهارت‌های حرکتی و رشد و پیشرفت کودکان ایفا کنند. وسایل خانه بازی و وسایل پارکی اعم از تاب و سرسره پارکی و سافت پلی گرند واسطه‌هایی برای انجام این مهم هستند.

تاب و سرسره راهی ایده‌آل برای تقویت مهارت‌های حرکتی

برای مثال اگر بخواهیم تاب و سرسره را به عنوان نمونه‌ای برای تقویت مهارت‌های حرکتی کودکان ذکر کنیم، نقش آن به صورت زیر تحلیل می‌شود:

تقویت مهارت‌های حرکتی درشت

• تاب بازی: حرکات رفت و برگشتی تاب به تقویت عضلات پا‌ها، شکم و تعادل کودکان کمک می‌کند. همچنین تاب خوردن باعث افزایش حس عمقی و هماهنگی بین اعضای بدن می‌شود.
• سرسره بازی: سر خوردن از سرسره نیز به تقویت عضلات پا‌ها، تعادل و شجاعت کودکان کمک می‌کند.

تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف

• گرفتن و ر‌ها کردن: کودکان هنگام تاب خوردن یا بالا رفتن از سرسره باید از دست‌های خود برای گرفتن میله‌های تاب یا لبه‌های سرسره استفاده کنند. این امر به تقویت عضلات ظریف دست و انگشتان آن‌ها کمک می‌کند.
• بالا رفتن: بالا رفتن از نردبان سرسره نیز به تقویت عضلات ظریف دست و پا و همچنین هماهنگی بین اعضای بدن کمک می‌کند.

نکات ایمنی

• نظارت بزرگسالان: همیشه باید یک بزرگسال در هنگام بازی کودکان با تاب و سرسره نظارت داشته باشد.
• محیط امن: تاب و سرسره باید در محیطی امن و عاری از هرگونه خطر مانند سنگ، چاله و غیره قرار داده شوند.
• استفاده صحیح: به کودکان نحوه‌ی صحیح استفاده از تاب و سرسره را آموزش دهید تا از بروز هرگونه حادثه‌ای جلوگیری شود.

تاب و سرسره علاوه بر تقویت مهارت‌های حرکتی، لذت و هیجان را نیز برای کودکان به ارمغان می‌آورند و می‌توانند نقش مؤثری در رشد و پیشرفت آن‌ها ایفا کنند.

سخن پایانی

مهارت‌های حرکتی نقش مهمی در رشد و استقلال کودکان دارند. این مهارت‌ها با انجام فعالیت‌های مختلف و متناسب با سن کودک قابل تقویت هستند. خانه‌های بازی با فراهم کردن محیطی امن و جذاب و ارائه فعالیت‌های متنوع، می‌توانند نقش مؤثری در تقویت مهارت‌های حرکتی درشت و ظریف کودکان ایفا کنند. با انتخاب خانه‌ی بازی مناسب و مشارکت در فعالیت‌ها در کنار کودکان، می‌توانید به آن‌ها در رشد و پیشرفت مهارت‌های حرکتی و در نهایت به دست آوردن استقلال و اعتماد به نفس کمک کنید.