درمان کودک خجالتی با بازی درمانی

در این مقاله، به بررسی فواید بازی درمانی برای کودکان خجالتی، انواع مختلف بازی درمانی که می‌توان از آنها استفاده کرد و نحوه عملکرد آن می‌پردازیم.

کودکان خجالتی و ویژگی‌هایشان

کودکان خجالتی، که به آنها کمرو هم گفته می‌شود، در موقعیت‌های اجتماعی، مخصوصاً زمانی که با افراد غریبه یا در جمع‌های بزرگ هستند، احساس اضطراب و ناخوشایندی می‌کنند. آنها ممکن است از صحبت کردن در جمع، برقراری تماس چشمی یا بازی با سایر کودکان خودداری کنند.

برخی از ویژگی‌های رایج کودکان خجالتی عبارتند از:

• احساس خجالت یا ناراحتی در موقعیت‌های اجتماعی
• ترس از قضاوت یا تمسخر توسط دیگران
• خودداری از صحبت کردن در جمع یا ابراز عقیده
• سرخ شدن، عرق کردن یا لرزیدن در هنگام اضطراب
• ترجیح دادن تنهایی به جای بودن با دیگران
• داشتن تعداد کم دوستان

مهم است به یاد داشته باشید که خجالتی بودن یک صفت منفی نیست و بسیاری از افراد خجالتی در نهایت به بزرگسالانی با اعتماد به نفس تبدیل می‌شوند. با صبر، حمایت و تشویق، می‌توان به کودکان خجالتی کمک کرد تا بر کمرویی خود غلبه کرده و مهارت‌های اجتماعی لازم برای موفقیت در زندگی را یاد بگیرند.

بیشتر بخوانید: معرفی چند بازی هدفمند با کودک

چالش‌های کودکان خجالتی کدامند؟

کودکان خجالتی با چالش‌های متعددی در زمینه‌های مختلف زندگی روبرو هستند، از جمله:

• ناتوانی در ایجاد روابط اجتماعی: برقراری ارتباط با همسالان و پیدا کردن دوست برای آنها دشوار است.
• عدم مشارکت در کلاس درس: ممکن است از پرسیدن سوال یا ارائه پاسخ در حضور دیگران امتناع کنند.
• ناتوانی در ابراز وجود: بیان نظرات و ایده‌های خود در جمع برایشان دشوار است.
• خودداری از امتحان کردن چیزهای جدید: ممکن است از ترس شکست یا قضاوت، از امتحان کردن فعالیت‌های جدید خودداری کنند.
• اعتماد به نفس: اغلب اعتماد به نفس پایینی دارند و نسبت به خود احساس منفی دارند.

این چالش‌ها می‌توانند بر عزت نفس، رشد اجتماعی و تحصیلی کودکان خجالتی تاثیر منفی بگذارند.

با حمایت والدین، معلمان و متخصصان می‌توان به این کودکان کمک کرد تا بر چالش‌های خود غلبه کرده و مهارت‌های لازم برای موفقیت در زندگی را یاد بگیرند.

بازی درمانی برای کودکان خجالتی

بازی درمانی یک روش موثر برای کمک به کودکان خجالتی برای غلبه بر کمرویی و اضطراب اجتماعی است. در طی بازی درمانی، کودکان می‌توانند احساسات و تجربیات خود را از طریق بازی کاوش کنند و ابراز کنند. این کار به آنها کمک می‌کند تا خود را بهتر بشناسند، مهارت‌های مدیریت اضطراب را یاد بگیرند و با دیگران ارتباط موثرتر برقرار کنند.

برخی از فواید بازی درمانی برای کودکان خجالتی عبارتند از:

• کاهش اضطراب و استرس: بازی می‌تواند به کودکان کمک کند تا احساسات سخت خود را به طور سالم مدیریت کنند و از اضطراب و استرس خود بکاهند.
• افزایش اعتماد به نفس: با موفقیت در چالش‌ها و انجام فعالیت‌های جدید در طی بازی، اعتماد به نفس کودکان افزایش می‌یابد.
• بهبود مهارت‌های اجتماعی: بازی فرصتی برای کودکان فراهم می‌کند تا با دیگران ارتباط برقرار کنند، نوبت را رعایت کنند و با احساسات دیگران همدلی کنند.
• افزایش خلاقیت و حل مسئله: بازی به کودکان کمک می‌کند تا خلاق تر باشند و راه‌های جدیدی برای حل مشکلات پیدا کنند.

انواع بازی درمانی

انواع مختلفی از بازی درمانی برای کودکان خجالتی وجود دارد، از جمله:

بازی درمانی غیر هدایتی

در بازی درمانی غیر هدایتی، به کودکان آزادی کامل داده می‌شود تا هر طور که می‌خواهند بازی کنند. درمانگر در کنار کودک می‌ماند و در صورت نیاز حمایت و راهنمایی ارائه می‌دهد. این نوع بازی درمانی به کودکان اجازه می‌دهد تا خلاقیت خود را به کار ببرند، احساسات و تجربیات خود را کاوش کنند و در دنیای خود غوطه‌ور شوند.

در حین بازی، درمانگر به رفتار کودک، انتخاب‌های او و نحوه تعامل او با محیط توجه می‌کند. این اطلاعات به درمانگر کمک می‌کند تا بهتر شخصیت و نیازهای کودک را درک کند و در صورت نیاز راهنمایی و حمایت مناسب را ارائه دهد.

بازی درمانی غیر هدایتی می‌تواند برای کودکان خجالتی بسیار مفید باشد زیرا به آنها کمک می‌کند تا در فضایی امن و حمایتی با احساسات و تجربیات خود ارتباط برقرار کنند و مهارت‌های اجتماعی خود را ارتقا دهند.

بیشتر بخوانید: بازی رنگها برای کودکان تجربه ای شگفت انگیز

بازی درمانی هدایتی برای کودکان خجالتی

در بازی درمانی هدایتی، درمانگر نقش فعال‌تری ایفا می‌کند و فعالیت‌ها و بازی‌هایی را برای کمک به کودک در جهت رسیدن به اهداف خاص طراحی می‌کند. این نوع بازی درمانی برای کودکانی که به ساختار و راهنمایی بیشتری نیاز دارند، مفید است.

برخی از نمونه‌های فعالیت‌های بازی درمانی هدایتی برای کودکان خجالتی عبارتند از:

• بازی نقش‌آفرینی: کودک می‌تواند در نقش‌های مختلفی مانند شخصیت‌های داستان یا حیوانات بازی کند و در مورد احساسات و تجربیات خود صحبت کند.
• بازی‌های حل مسئله: کودک می‌تواند با حل معماها و چالش‌های مختلف، مهارت‌های حل مسئله و تصمیم‌گیری خود را تقویت کند.
• بازی‌های گروهی: کودک می‌تواند با کودکان دیگر در فعالیت‌های گروهی مانند بازی‌های ورزشی یا پروژه‌های هنری شرکت کند و مهارت‌های ارتباطی و همکاری خود را ارتقا دهد.

در طول بازی درمانی هدایتی، درمانگر به کودک بازخورد مثبت و تشویق ارائه می‌دهد تا به او کمک کند تا اعتماد به نفس خود را افزایش دهد و بر چالش‌های اجتماعی خود غلبه کند.

بازی با وسایل خاص

در بازی درمانی با وسایل خاص، از اسباب بازی‌ها، نقاشی، موسیقی یا سایر وسایل برای کمک به کودکان خجالتی برای برقراری ارتباط با احساسات و تجربیات خود استفاده می‌شود.

این نوع بازی درمانی می‌تواند به کودکانی که با کلمات صحبت کردن در مورد احساسات خود مشکل دارند، بسیار مفید باشد. به عنوان مثال، کودک می‌تواند از نقاشی برای نشان دادن احساس خود در مورد یک موقعیت استرس‌زا استفاده کند یا با عروسک‌ها بازی کند تا احساسات خود را از طریق بازی نقش بیان کند.

بازی با وسایل خاص می‌تواند به کودکان خجالتی کمک کند تا:

• احساسات خود را بهتر بشناسند و درک کنند.
• راه‌های سالم برای ابراز احساسات خود یاد بگیرند.
• مهارت‌های مدیریت اضطراب را تمرین کنند.
• با دیگران ارتباط موثرتر برقرار کنند.
• اعتماد به نفس خود را افزایش دهند.

انتخاب وسایل مناسب برای بازی درمانی با وسایل خاص به سن، علایق و نیازهای فردی کودک بستگی دارد. درمانگر با کودک و والدین او همکاری می‌کند تا بهترین وسایل را برای استفاده در جلسات درمانی انتخاب کند. به طور مثال، شما می‌توانید با خرید ‌‌‌وسایل پارکی مانند تاب و سرسره پارکی یا خرید وسایل خانه بازی کودک و همچنین برخی از وسایل شهر بازی سرپوشیده، حیاط خانه را تبدیل به یک فضای بازی مهیج برای کودکان کنید.

بیشتر بخوانید: بازی های حرکتی خلاقانه در منزل

سخن پایانی

بازی درمانی به عنوان روشی موثر برای کمک به کودکان خجالتی برای غلبه بر کمرویی و اضطراب اجتماعی شناخته شده است. در طی بازی درمانی، کودکان می‌توانند احساسات و تجربیات خود را از طریق بازی کاوش و ابراز کنند. این امر به آنها کمک می‌کند تا خود را بهتر بشناسند، مهارت‌های مدیریت اضطراب را یاد بگیرند و با دیگران ارتباط موثرتر برقرار کنند.

بازی درمانی معمولاً در محیطی امن و حمایتی در مطب درمانگر انجام می‌شود. جلسات بازی درمانی معمولاً 30 تا 60 دقیقه طول می‌کشد و تعداد جلسات مورد نیاز به شدت کمرویی کودک و اهداف درمان بستگی دارد. اگر نگران کمرویی فرزند خود هستید، صحبت با یک متخصص سلامت روان می‌تواند به شما کمک کند تا فرزند خجالتی خود را درمان کنید.