در دوران کودکی، تجربه جدایی از والدین یا مراقبان به عنوان یکی از لحظات حیاتی و گاهی اضطراری یاد می‌شود که می‌تواند برای کودکان منجر به احساساتی نظیر اضطراب و نگرانی شود. این تجربه معمولاً زمانی رخ می‌دهد که کودکان برای اولین بار به مهد کودک یا مراکز مراقبتی مشابه می‌روند. اضطراب جدایی، علاوه بر این که بر کودکان تأثیر می‌گذارد، می‌تواند بر والدین و مراقبان نیز اثرگذار باشد.
در این مقاله، به موضوع “اضطراب جدایی در مهد کودک” می‌پردازیم و به روش‌ها و استراتژی‌های پیشگیری از آن می‌پردازیم. با توجه به اهمیت این موضوع و تأثیر آن بر توسعه کودکان، به بررسی راهکارهایی خواهیم پرداخت که به والدین، معلمان و مراقبان کمک می‌کنند تا از اضطراب جدایی در مهد کودک پیشگیری کرده و به کودکان احساس امنیت و آرامش در محیط جدید را ببخشند.
بیشتر بخوانید: مربی مهدکودک چه وظایفی دارد
اضطراب جدایی چیست؟
اضطراب جدایی به این معنا است که یک فرد، معمولاً یک کودک، به دلیل جدا شدن از شخص یا افرادی که برایشان مهم و عزیز هستند، مانند والدین یا مراقبان احساس نگرانی و ناراحتی می‌کند. این اضطراب معمولاً در دوران کودکی و نوجوانی بروز می‌کند و می‌تواند علائمی از ناامنی و نگرانی در کودکان نشان دهد.
در اوایل دوره نوزادی (حدود هفت ماهگی)، نوزادان اشیاء و اشخاص را تشخیص داده و می‌فهمند که والدینشان حتی زمانی که از دید او ناپدید می‌شوند، وجود خارجی دارند. این ایجاد آگاهی از پایداری والدین برای نوزادان مهم است.
اما در سن حدودی 18 ماهگی، کودکان از نبود والدینشان احساس تعجب و نارضایتی می‌کنند و مدام دنبال چرایی این موضوع می‌گردند. این نشان‌دهنده یک مرحله جدید از آگاهی در کودکان است که می‌تواند به اضطراب جدایی منجر شود. آن‌ها ممکن است نگران شوند که والدینشان برای همیشه از دست رفته‌اند یا دیگر به آن‌ها علاقه ندارند.
بیشتز بخوانید: شرایط مدیر مهد کودک چیست
پیشگیری از بروز اضطراب جدایی
برای کمک به کودکان در مواجهه با این اضطراب، می‌توانید آن‌ها را تشویق کنید تا با مراقب یا مربی خود پیوندی محبت‌آمیز ایجاد کنند تا احساس امنیت کنند. همچنین مهم است به آن‌ها یادآوری کنید که والدین یا مراقبانشان همیشه به دنبالشان هستند و از آن‌ها مراقبت می‌کنند. این تدابیر می‌توانند به کودکان کمک کنند تا با مشکلات اضطراب جدایی خود کنار بیایند و از این تجربه تلخ رهایی یابند.
معلمان نقش بسیار مهمی در حمایت از کودکانی که با اضطراب جدایی مواجه هستند، ایفا می‌کنند. ایجاد یک محیط دلپذیر و برقراری ارتباطات مثبت با این کودکان در محیط‌های این چنینی بسیار حیاتی است. با ایجاد یک برنامه روزانه قابل پیش‌بینی از روز اول و همکاری نزدیک با والدین و دیگر مراقبان، معلمان می‌توانند ذهنیت کودکان را برای تنها ماندن در روزهای آتی آماده کنند.
بیشتر بخوانید: علایم افسردگی کودکان چیست؟
دعوت از والدین برای حضور در مهدکودک
دعوت کردن خانواده‌ها به ملاقات از کودکان پیش از اتمام ساعات درسی، به افزایش راحتی و آشنایی آن‌ها با محیط کمک می‌کند. همچنین، جهت‌یابی با خانواده‌ها و در نظر گرفتن نیازهای کودکان نیز مفید است. فعالیت‌های سرگرم کننده برای کودکان ممکن است آن‌ها را با محیط سازگار کند.
استفاده از وسایل خانه بازی کودک به طور انبوه می‌تواند حواس کودکان را از نبود والدینشان پرت کند. اطلاع‌رسانی به والدین در مورد روال روزانه و اطلاعات مربوط به کودکان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
بیشتر بخوانید: کارهایی که در مهد کودک انجام می شود
برای لحظه جدایی، مراسم ترتیب دهید
یکی از چالش‌هایی که بسیاری از افراد هنگام تاسیس مهد کودک با آن مواجه‌اند، نحوه برگزاری مراسم صبحگاهی است. برگزاری مراسم تفریحی و با نشاط قبل از لحظه جدایی کودک از والدین می‌تواند به کاهش اضطراب جدایی کمک کند. این مراسم می‌توانند به کودکان احساس راحتی و سرگرمی بدهند و به آن‌ها اجازه دهند تجربه مثبتی از مرکز مراقبت کنند.
اینگونه مراسم‌ها شامل بازی‌ها، فعالیت‌های هنری، قصه‌گویی، موسیقی و سایر فعالیت‌های سرگرم‌کننده می‌شوند. اهداف این مراسم باید به تسهیل تطابق کودک با محیط مرکز مراقبت و کاهش استرس و اضطراب جدایی اشاره کند.
همچنین، حضور والدین در این مراسم می‌تواند به کودکان اطمینان بیشتری بدهد. والدین می‌توانند به کودکان اعتماد به نفس و اطمینان دهند که هنگام جدایی همچنان حاضر و در نزدیکی آن‌ها هستند. این ارتباط نزدیک با والدین و فضای خوب و با نشاط می‌تواند به کودکان در تجربه لحظه جدایی کمک کند.
بیشتر بخوانید: آموزش مهد کودک در خانه برای مادران خانه دار
احساسات کودک را بپذیرید
چند لحظه وقت بگذارید و به کودک بفهمانید که احساس او را درک می‌کنید. به آن‌ها بگویید احساسی که دارند کاملا طبیعی است و اینکه بسیاری از کودکان از دور بودن از خانواده خود در یک محیط جدید عصبی هستند. به آن‌ها اطمینان دهید که احساسات آن‌ها را درک می‌کنید و برای لحظاتی که والدینشان غایب هستند برنامه‌های باشکوهی در نظر گرفته‌اید.
بیشتر بخوانید: نوین ترین روش تدریس در مهد کودک های اروپا چیست؟
بهترین سن برای مهد کودک فرستادن کودک چه سنی است
به کودکان اجازه دهید وسایل راحتی بیاورند
وسایلی که کودکان را به یاد خانه‌هایشان می‌اندازد می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا خود را آرام کنند و اضطراب خود را از بین ببرند. به کودکان اجازه دهید وسایل راحتی مانند پتو یا عروسک‌های خود را به مهدکودک بیاورند. البته، سعی کنید وسایل مهد کودک را به قدری جذاب جلوه دهید که کودکان را از آوردن وسایل خانگی منصرف کند.
بیشتر بخوانید: چگونه اعتماد به نفس کودک را بالا ببریم؟
برای آن‌ها شریک پیدا کنید
یافتن دوستان جدید در مهد کودک می‌تواند به کودکان کمک کند تا اضطراب جدایی کمتری تجربه کنند. داشتن دوستان در محیط مهد کودک می‌تواند احساس ارتباط اجتماعی و انس با دیگران را برای کودکان فراهم کند، که این امر می‌تواند احساس امنیت و راحتی در محیط جدید را تقویت کند.
دوستیابی در مهد کودک می‌تواند از طریق اشتراک در فعالیت‌های گروهی، بازی‌ها، و فرصت‌های اجتماعی ایجاد شود. این دوستی‌ها می‌توانند به کودکان کمک کنند تا احساس تعلق به محیط مهد کودک کنند و به تدریج با جدایی از والدین آشنا شوند.
به علاوه، معلمان و کارکنان مهد کودک می‌توانند نقش مهمی در تسهیل دوستیابی کودکان داشته باشند. آن‌ها باید فرصت‌هایی برای تعامل اجتماعی ایجاد کنند و به کودکان در ایجاد ارتباط با دیگران کمک نمایند. همچنین، ایجاد یک محیط دلپذیر و حمایتی در مهد کودک نیز می‌تواند به کودکان اعتماد به نفس بیشتری بدهد و به کاهش اضطراب جدایی کمک کند.
بیشتر بخوانید: لیست لوازم مهد کودک
عکس والدین کودکان را به دیوار بچسبانید
اگر نگاهی به نکات و دستورالعمل‌های صفر تا صد تاسیس خانه بازی بی‌اندازید، متوجه می‌شوید که در آن‌ها تاکید زیادی بر موضوع اضطراب جدایی شده است. به همین دلیل، راهکارهایی نیز برای آن ارائه داده‌اند که یکی از آن‌ها درج تصاویر والدین کودکان بر روی دیوار مهد است.
یک دیوار عکس خانوادگی ایجاد کنید
از والدین بخواهید عکسی از خانواده خود بیاورند تا در مرکز شما نمایش داده شود. عکس‌ها را جایی آویزان کنید که بچه‌ها بتوانند به راحتی آن‌ها را ببینند. دیدن چهره‌های آشنای اعضای خانواده ممکن است به کودکان کمک کند تا در محیط ناآشنای مهدکودک احساس راحتی بیشتری کنند.
سخن پایانی
اضطراب جدایی در مهد کودک یک مسئله مهم است، زیرا تأثیرات آن می‌تواند بر توسعه و رشد اجتماعی و انفعالی کودکان تأثیر فراوانی داشته باشد. در این مقاله، به توصیه‌ها و راهکارهایی پرداختیم که می‌توانند به والدین، معلمان و مراقبان در پیشگیری از اضطراب جدایی در مهد کودک کمک کنند. این تلاش مشترک و همکاری بین والدین، معلمان و مراقبان می‌تواند به دنیای کودکان ارزش ویژه‌ای بدهد.